در جوامع بزرگ امروزی، تعاملات اجتماعی انسانها با یکدیگر بسیار پیچیده شده است. برای درک این تعاملات لازم است شخصیت افراد را،که یکی از تاثیرگذارترین فاکتور‌ها در تعیین تعاملات انسانی است، بشناسیم. با گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی، مانند فیسبوک، بررسی شخصیت افراد و تعاملات آن‌ها با یکدیگر در فضای مجازی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه میان رفتارهای مجازی افراد و شخصیت حقیقی آن‌ها ارتباط تنگاتنگی برقرار است. در اینجا می‌‌خواهیم به شناخت و بررسی شخصیت افراد براساس پروفایل آن‌ها در شبکه اجتماعی فیس بوک بپردازیم.
۱. مقدمه
شخصیت را می‌توان مجموعه ای علایق، رفتارها، عادات و روابط انسانی تعریف کرد که انسانها را از یکدیگر متمایز می‌کند. در حال حاضر، طبق گفته مارک زاکربرگ، مالک فیسبوک، این شبکه اجتماعی با داشتن بیش از 2 میلیارد کاربر ماهانه فعال، بزرگترین شبکه اجتماعی دنیا محسوب میشود.60درصد کاربران این شبکه اجتماعی روزانه اکانت خود را چک کرده و به طور میانگین 35 دقیقه زمان صرف آن میکنند.(1 سال و 7 ماه از عمر خود).[1][2]. کاربران این شبکه اجتماعی در پروفایل خود اطلاعاتی از قبیل شغل، محل زندگی، علایق، روابط درباره خود به اشتراک می‌گذارند. این اطلاعات دید نسبتا جامعی از شخصیت فرد به دست می‌دهد. بسیاری از شرکت‌ها در زمان استخدام به بررسی اکانت فیسبوک افراد می‌پردازند. همچنین این رصد این اطلاعات برای پلیس در جهت پیشگیری از بسیاری از جرم‌ها مفید است. البته تاکنون مدل رفتاری جامع و کاملا درستی براساس این اطلاعات بهدست نیامده است. [2]
۲. کاربرد ها
شناسایی شخصیت کاربران شبکه های اجتماعی کاربرد ویژه ای در سیستم های پیشنهاد دهنده دارد. سیستم هایی که براساس مدل رفتاری فرد در شبکه های
اجتماعی پیشنهاد هایی در حوزه های مختلف مثل خرید و فروش اینترنتی اجناس، یا برقراری ارتباط میان افراد با شخصیت های مشابه دارد. از دیگر کاربرد های این موضوع می‌توان به سیستم های شناسایی جرم اشاره کرد.[3]
۳. مدل رفتاری Big Five
قبل از پرداختن به کارهای مشابه انجام شده در این زمینه لازم است با یکی از مشهورترین مدل های رفتاری آشنا شویم. Big Five مدل رفتاری است که شخصیت افراد را به 5 گروه عمده نگاشت می‌کند. در ادامه به شرح ویژگی های هر یک از این 5 گروه می‌پردازیم.
تجربه‌گرا(openness)
هنرمند – کنجکاو – دارای قوه تخیل قوی – باهوش – علاقه‌مند به کسب تجربه های جدید – تنوع طلب – دارای سلایق خاص و پیچیده
وظیفه شناس (Conscientiousness)
کارآمد – سازمان‌یافته – بامسئولیت – پایدار و مقاوم – سخت‌کوش – قابل اعتماد – منظم – نتیجه‌گرا
برونگرا (Extraversion)
پرانرژی – فعال – قاطع – دوستانه – دارای جایگاه اجتماعی بالا – پرحرف – الهام‌بخش
انعطاف‌پذیر (Agreeableness)
مهربان – علاقه‌مند به کارهای تیمی – مفید –علاقه‌مند به صلح وآرامش –خوش‌بین_ اعتمادکننده به دیگران- دلسوز نسبت به دیگران
حساس (Neuroticism)
مضطرب – خودخواه – حساس – دارای احساسات متغیر – نامطمئن
به مدل فوق OCEAN نیز می‌گویند. [3][4]
۴. کارهای مرتبط
یکی از ابزار های تشخیص شخصیت ابزار Apply Magic Sauce که در دانشگاه کمبریج تهیه شده است. این ابزار برمبنای لایک های اکانت فیسبوک، جنسیت، هوش، میزان رضایت از زندگی و علایق سیاسی و مذهبی شما را یش‌بینی می‌کند. همچنین شخصیت فرد را براساس مدل Big Five تشخیص می‌دهد.[5]
در تحقیقی دیگر رابطه میان عناصر مختلف پروفایل و تعداد دوستان بررسی شده است. ابتدا پروفایل ها را به 4 گروه اصلی بر اساس مخاطبین(contact)، کنترل (control) ، مورد ارجاعی (referent) و مقیاس برتری (preference)تقسیم کردند. سپس درصد استفاده از هرکدام از 4 اجزا بالا را اندازه گیری کرده و در آخر رابطه میان تعداد اجزای پروفایل و تعداد دوستان را بدست آوردند. ذکر اطلاعات اصلی در پروفایل (مثل جنسیت) رابطه مستقیمی با تعداد دوستان دارد اما حجم این اطلاعات اهمیت چندانی ندارد.[6]
در مورد دیگر که بر روی کاربران فیسبوک انجام شده، نشان داده شده در مدل Big Fiveافرادی که انعطاف پذیر و تجربه گرا هستند به دنبال مفیدبودن
در شبکه های اجتماعی می‌باشند. همچنین افراد وظیفه‌شناس به دنبال سهولت استفاده از شبکه های اجتماعی می‌باشند.[7]
در تحقیقی دیگر روشن شده است که ارتباط قوی بین شخصیت افراد و به روزرسانی وضعیت(status) آن ها وجود دارد. افراد وظیفه شناس در مقایسه با بقیه در وضعیت (status) خود کمتر از کلمات قسم خوردنی استفاده میکنند و همچنین به ندرت کلمات مربوط به حواس ادراکی (شنیدن، دیدن و ... ) به کار می‌برند. و بیشتر علاقه دارند درباره ادم هایی که می‌شناسند صحبت کنند. همچنین افراد منعطف بیشتر فعال هستند و از کلمات مثبت استفاده میکنند. در مقابل افراد حساس بیشتر از کلمات منفی استفاده میکنند. افراد انعطاف‌پذیر و وظیفه‌شناس بیشتر به دنبال برقرار ارتباط با افرادی از گروه های مختلف هستند.[8]
۵. مراجع
[1]https://www.socialmediatoday.com/marketing/how-much-time-do-people-spend-social-media-infographic
[2] S. D. Gosling, S. Gaddis, S. Vazire, “Personality Impressions Based on Facebook Profiles”,2007.
[3] B. Agarwal, “Personality Detection from Text: A Review”, International Journal of Computer Systems, Vol. 01, Issue.01, September, 2014.
[4] Sh. Bai, T. Zhu, L. Cheng, “Big-Five Personality Prediction Based on User Behaviors at Social Network Sites”,
[5] http://www.telegraph.co.uk/technology/facebook/11838515/This-online-tool-reveals-your-personality-based-on-Facebook-likes.html
[6] C. A. Lampe, N. Ellison and C. Steinfield, "A familiar face (book): profile elements as signals in an online social network," in Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems, ACM, 2007, pp. 435-444.
[7]P. A. Rosen and D. H. Kluemper, "The Impact of the Big Five Personality Traits on the Acceptance of Social Networking Website," AMCIS 2008 Proceedings, p. 274, 2008.
[8]. Golbeck, C. Robles and K. Turner, "Predicting personality with social media," in CHI'1 Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems, ACM, 2011, pp.253-262
[9] Umit Ates,” INFERENCEOF PERSONALITY USING SOCIAL MEDIA PROFILES”, THE DEPARTMENT OF INFORMATION
SYSTEMS, JUNE 2014